گروه روانشناسی و علوم اعصاب نیک مهر

اختلال شخصیت اسکیزوتایپال

در این مقاله بهترین مرکز مشاوره در تهران سعی دارد شخصیت اسکیزوتایپال را مورد بررسی قرار دهد. شخصیت اسکیزوتایپال جزء خوشه A اختلالات شخصیت است و شیوعش حدود ۳ درصد در جمعیت عمومی است که در مردان بیشتر از زنان دیده می شود. البته لازم به ذکر است که تمامی اختلالات شخصیت با هم همپوشانی دارند.

مدت زمان مطالعه : 6 دقیقه , تاریخ انتشار : 1396/08/09

درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال در بهترین مرکز روانشناسی در تهران

ملاک های تشخیصی اختلال شخصیت اسکیزوتایپال بر مبنای DSM

بهترین مرکز مشاوره در تهران ملاک های تشخیصی اسکیزوتایپال را طبق DSM عبارت می داند از :

الف) نواقص در روابط اجتماعی ، بین فردی ، تحریفات شناختی یا ادراکی و نامتعارف بودن رفتار که به صورت الگویی نافذ خودش را از اوایل بزرگسالی نشان و حداقل ۵ مورد از موارد زیر را شامل شود :

افکار انتساب به خود ( نه هذیان های انتساب به خود )

فرد ممکن است نسبت به خود دچار توهم و هذیان شود.

دارای اضطراب مفرط در میان جمع به طوری که با آشنا شدن هم کاهش نیابد

این اضطراب بیشتر ترس از بدگمانی و نه قضاوت منفی در مورد خودشان است.

دارای تفکر و تکلم عجیب

بنا به گفته بهترین مرکز روانشناسی در تهران تکلم این افراد مبهم ، حاشیه پردازانه ، استعاره ای با شرح و تفصیل مفرط یا قالبی است.

دارای حالت عاطفی نابجا یا محدود

مثلاً در حال تعریف یک مسئله هیجانی باشد مثل اینکه بگوید: “من ۲ تا جن آوردم و..” ولی هیجانش خیلی معمولی و عادی باشد.

تجارب غیر معمول ادراکی از جمله خطاهای ادراکی جسمی

مثلاً با کسی صحبت می کند و در همان حال ادراک می کند که صورت طرف مقابل کشیده شده است. در اصل محرک وجود دارد ولی خطای ادراکی صورت گرفته است.

فقدان دوست صمیمی یا مورد اطمینان بجز بستگان درجه اول نداشته باشد

چون بدگمان و آنقدر عجیب و غریب هستند ، کسی نمی تواند با آنها دوست شود که موضوع مهمی تشخیصی برای بهترین مرکز مشاوره در تهران است.

رفتار یا وضع ظاهری عجیب، نامتعارف یا مخصوص به خود

شکاکیت یا فکر بدگمانانه

دارای اعتقادات عجیب و غریب یا افکار جادویی

مثلاً فرد می گوید ۲ جن همیشه همراه او هستند تا از شر شیاطین محفوظش دارند. البته این موضوع با هنجارهای برآمده از خرده فرهنگ فرد نباید همخوانی داشته باشد. این موضوع مهمی است از نظر بهترین مرکز مشاوره در تهران است مثلاً در فرهنگ ایرانی اعتقاد به آل وجود دارد که نباید زن زائو را تا ۱۰ روز تنها گذاشت.

ب) منحصراً در سیر اسکیزوفرنی ، اختلال خُلقی یا خصایص روان پریشانه نباشد :

سایر اختلالات روان پریشانه یا یکی از اختلالات نافذ رشد در این موضوع دخیل نباشد.

خصوصیات افراد اسکیزوتایپال

این اختلال خیلی نادر است چون گاهی اوقات با اسکیزوفرنیا اشتباه گرفته می شود. این افراد شناخت و تفکرشان دچار اختلال است بنابراین رفتارشان عجیب و غریب به نظر می رسد ( اسکیزوتایپال زمینه اولیه اسکیزوفرنی است ).

سیستم های شناختی و فکری

از نظر بهترین مرکز مشاوره در تهران این افراد باورهای عجیب و غریب و تفکر سحرآمیز دارند و تحریف های شناختی یا ادراکات و رفتارهای عجیب و غریب زیادی دارند.ا ینها اغلب معتقدند که قدرت سحرآمیزی دارند و ممکن است به تشریفات سحرآمیز هم بپردازند. افکار اینها عطفی است یعنی گفتگوها یا حرکات دیگران را بیانگر معانی خاصی می پندارند که توسط بهترین مرکز روانشناسی تهران بررسی می شود. قبلاً به این افراد اسکیزوفرنی ساده یا نهفته می گفتند.
تکلم اینها از دیگران متمایز و فقط خودشان می فهمند. آنها افکار خرافی یا مدعی غیب بینی هستند. سبک شناختی این افراد پراکنده و نشخواری است. اینها بازنمایی های ذهنی از خرافات ، تله پاتی و فانتزی های عجیب و غریب دارند. باورهای مهم انتساب و خطاهای ادراکی از مسخ شخصیت دارند که تجارب مسخ واقعیت آنها بدون تجربه هذیان های انتساب یا توهمات شنوایی یا بینایی است.

ارتباط با دیگران

تعداد دوستان افراد اسکیزوتایپال نسبت به شخصیت اسکیزوئید بیشتر است منتهی این افراد با کسانی دوست می شوند که این موارد را قبول دارند. روابط بین فردی این افراد بهم ریخته است. اینها نقایص اجتماعی و میان فردی فراگیر زیادی دارند. مهارت برقراری ارتباط را بلد نیستند. مثلاً نمی توانند همدردی ، اعتماد و…داشته باشند. لباس پوشیدن و قیافه این افراد معمولاً عجیب و غریب است بنابراین گاهی با شخصیت مرزی و شخصیت نمایشی همپوشانی دارند. ماهیت بدبینی و خرافاتی بودن کلی در این افراد آنها را از هر شوخ طبعی و محاوره ای دور می کند.
این افراد به هر واکنش واقعی یا تخیلی دیگران بسیار حساس هستند. نگرش این افراد به دیگران منفی و نگرش به خودشان بین مثبت و منفی نوسان دارد بنابراین خود را به صورت سبک دلبستگی ترسان – از دست دهنده نشان می دهند. این افراد تمایل دارند خود را خاص و محق ببینند اما نسبت به نیاز خودشان به دیگران کاملاً ذهن آگاه هستند. این افراد از دیگران برای ارضای نیازهای خودشان استفاده می کنند در عین حالی که از دیگران دوری و با آنها ارتباط برقرار نمی کنند.

شغل و توانمندی ها و ازدواج

این افراد برخلاف اسکیزوفرنیا شغل دارند و ازدواج می کنند و به زندگی اشان ادامه می دهند. افراد اسکیزوتایپال گرایش دارند با اسکیزوتایپال ها و یا با افراد نمایشی و مرزی ازدواج کنند. خانم های شخصیت مرزی هر چیز عجیب و غریبی برایشان جالب است. همچنین آنها قدرت تجزیه ای بسیار بالایی دارند. بهترین مرکز مشاوره در تهران می گوید برای همین دائم دچار هیستری و غَش می شوند و به خاطر همین خصوصیات جذب افراد اسکیزوتایپال می شوند. این افرادشغل های مکرر در زمان های کوتاه دارند و مکرراً کار خود را عوض و از پذیرش بلند مدت مسئولیت و عدم ارتباط با ملزمات اجتماعی اجتناب می کنند.

موقعیت های اجتماعی و عملکردی

بهترین مرکز روانشناسی در تهران می گوید که افراد اسکیزوتایپال خرافه مدار و شگفت انگیز و اتاقشان عجیب ترین اتاق است مثلاً دارای طلسم های گوناگون ، صلیب شکسته و انواع کتاب های مدیتیشن ، ارواح و… است. اینها معمولاً جذب خانقاه ها ، انرژی درمانی و… می شوند. در کل زندگی بدون جادو و جَنبَل برای اینها معنایی ندارد. الگوی رفتاری این افراد به صورت افراطی عجیب و غریب است. عملکرد این افراد حالت عجیب دارد و گفتار آنها کاملاً خاص خودشان ولی بدون بی ربط گویی است و از نظر عملکرد بسیار بی کفایت هستند.

خصوصیات شخصیتی

به گفته بهترین مرکز درمان روانشناسی در تهران نه تنها درمانگر بلکه دیگران هم به این پی می برند که فرد دارای این اختلال ، عجیب و غریب است. از نظر بهترین مرکز مشاوره در تهران افراد مبتلا بیش از حد درونگرا چون بی اعتماد و بدبین هستند. اینها در پیشگاه شیطان قربانی می کنند و خودزنی ، کارهای پرخاشگرانه ، کارهای عجیب و غریب و… می کنند.

احساسات

بهترین مرکز روانشناسی در تهران می گوید که این افراد از احساسات خودشان خبر ندارند. اما به کشف احساسات دیگران به ویژه حالات عاطفی منفی خشم ، بسیار حساسند که در درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال بررسی می شود. دنیای درونی این افراد ممکن است پر از ترس و تخیلات کودکانه باشد که آنها را با وضوح می بیند. سبک احساسی یا هیجانی این افراد سرد و بی روح و کاملاً محدود و بدون هیجان است.

مشکلات روانشناختی

اینها تحت استرس شدید ممکن است دستخوش نشانه های روانپریشی زودگذر شوند. اینگونه افراد می توانند برخی از علایم اختلال شخصیت مرزی را از خود نشان دهند.

خیلی زود مُرید( MMORIDDD ) می شوند که مخفف کلمات :

تفکر جادویی

از نظر بهترین مرکز روانشناسی در تهران تفکر جادویی ممکن است فرهنگی باشد مثلاً فرد برای اینکه فلان امتحان را قبول شود، صدقه می اندازد. طبق مدل پیاژه در سنین ۲ تا ۷ سالگی تفکر جادویی وجود دارد که این طبیعی است. مثلاً مادر بیمار می شود و کودک می گوید چون من او را اذیت کردم، مریض شده است. در کل در تفکر سحرآمیز هیچ ربطی بین علت و معلول وجود ندارد.

وهم ( Illusion )

اگر محرکی وجود داشته باشد و فرد آن را به شکل دیگری برداشت کند دچار وهم شده است که این بدلیل کاهش تمرکز و توجه رخ می دهد. در افراد سالم از نظر بهترین مرکز روانشناسی در تهران هم گاهی این مسئله رخ می دهد که مثلاً طناب را به شکل مار ببینند ولی در اسکیزوتایپال ها این مسئله همیشگی است. مثلاً در ابرها نگاه می کند و می گوید کلمه خدا را ببین!. فرق بین توهم و وهم در این است که در توهم محرکی وجود ندارد ولی شخص یک چیزی را می بیند.

افسردگی

اینها دچار افسردگی زیاد می شوند که توسط بهترین مرکز مشاوره در تهران بررسی می شود.

حالات تجزیه ای

هوشیاری این افراد در چند کانال قرار می گیرد بنابراین این افراد کارهای احضار جِن و… را می توانند انجام دهند.

دوره های حملات روانپریشی موقت و گذرا پیدا می کنند

مثلاً ۲ هفته سایکوتیک می شوند و این موضوع در بهترین مرکز مشاوره در تهران بررسی می شود.

مسخ واقعیت

مثلاً نگاه به محیط شیشه ای می کند که همه تبدیل به رباط شده اند و تصمیماتی در محیط می گیرد که با واقعیت همخوانی ندارد.

باورهای عجیب

هر چیز عجیب و غریبی برای این افراد جالب است.

باورهای ارجاع

مثلاً فرد به یک موضوعی فکر می کند که یک دفعه باران می آید و سپس می گوید: “خداوند عقیده و فکر من را تائید کرد”. در کل این افراد این اتفاقات را به خودشان ربط می دهند.

چگونگی شکل گیری تیپ شخصیت اسکیزوتایپال

در شکل گیری این تیپ شخصیتی مثل تمام تیپ های شخصیتی دیگر از جمله ضداجتماعی ، پرخاشگر-منفعل و افسرده ، وابسته ، خودشیفته ، پارانوئید ، اجتنابی ، وسواسی عوامل ژنتیکی ، اجتماعی و محیط خانواده نقش دارد.

نویسنده : سید مصطفی حسینی ، مدیر گروه روانشناسی و مرکز نوروفیدبک نیک مهر

لطفاً در زیر نظر خود را در خصوص این مقاله بیان و اگر سوالی دارید مطرح نمائید.

این مطلب را به اشتراک بگذارید

شاید این موارد هم برایتان مفید باشد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Fill out this field
Fill out this field
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.