گروه روانشناسی و علوم اعصاب نیک مهر

مراحل رشد کودک تا بزرگسالی

رویکردهای مختلف روانشناسی در خصوص مراحل رشد کودک تا بزرگسالی و در خصوص کودک و نوجوان نظرات و تئوری های مختلفی دارند که هر کدام از این نظرات به انواع والدین کمک می کند تا به بهترین شکل ممکن انواع تربیت کودک و نوجوان مثل تقویت هوش هیجانی ، مدیریت کنترل خشم ، درمان شب ادراری کودکان و… را انجام دهند چون هر مرحله شاید یکی از انواع یادگیری ها برای تربیت مناسب باشد. در این مقاله سعی شده مراحل رشد از دیدگاه فروید مورد بررسی قرار بگیرد. لازم به ذکر است که در تمامی مراحل نمی توان نقش پدر را نادیده گرفت.

مدت زمان مطالعه : 8 دقیقه , تاریخ انتشار : 1396/09/30

مراحل رشد کودک تا بزرگسالی

روانشناسی رشد انسان از کودکی تا پیری از نظر فروید

فروید مراحل رشد را به ۵ مرحله تقسیم بندی کرد. او اعتقاد داشت که شخصیت انسان طی یک سری مراحل دوران کودکی شکل می گیرد که در خلال آنها، انرژی های لذت جو بر نواحی تحریک پذیری خاصی متمرکز می شود. او تمام این سطوح را برخاسته از نیاز فیزیولوژی می دانست ولی یونگ گفت تمام این موارد از نیاز هیجانی سرچشمه نمی گیرند بلکه محیط، شرایط، فرهنگ، وضعیت تربیتی و… هم روی آن تاثیر دارند. در سنی کودکی میبایست در صورت وجود به اختلالات کودک مانند درمان لکنت زبان کودک توجه ویژه ای داشت.

مرحله دهانی در مراحل رشد کودک تا بزرگسالی

فروید می گفت این مرحله ای از مراحل رشد از کودکی تا بزرگسالی است که کودک تا ۱۸ ماهگی از ناحیه دهان و لب ها لذت می برد. کودکانی که در این مرحله فیکس می شوند مثلاً مادر به آنها شیر نمی دهد، فرصت پیدا نمی کنند چیزی را بِمَکند و یا گریه می کنند و بلافاصله مادر پستانک ، سینه و… را داخل دهانشان می کند این کودکان یاد می گیرند که با مَکیدن و لیسیدن آرام شوند. اینها کسانی هستند که بعداً دچار مشکلات زناشویی می شوند مثلاً پسری که مادرش در دوران کودکی به او زیاد شیر نمی داده اگر بعدها با دختری ازدواج کند که سینه اش خیلی کوچک است ممکن است دچار روابط خارج زناشویی شود و به همسرش خیانت کند که تماماً در تربیت جنسی کودک مهم است. معمولاً زنانی که در مرحله دهانی فیکس شدند از سکس دهانی خیلی خوششان می آید و آرام می شوند. اینها معمولاً پستانک را خیلی خوب می خورند، لواشک را محکم در دهانشان قرار می دهند، با نی خیلی محکم نوشابه را بالا می کِشند و… فردی که در این مرحله گیر می کند و نیاز به مکیدنش برآورده نمی شود معمولاً شخصیت ضد اجتماعی یا شخصیت خودشیفته و پرتوقع بار می آید. یافته هایی در مورد مسایل زناشویی بدست آمده که می گوید از هفته ۱۵ به بعد دوران جنینی ، جنین انگشت اش را می مکد و از این کار لذت می برد. نوزادان بعد از ۶ الی ۷ ماهگی خودشان شروع به انجام دادن لمس ناحیه تناسلی (چه مستقیم و چه غیر مستقیم که به صورت مالیدن پاها ، مالیدن به پتو ) می کنند که تماماً در تربیت جنسی کودک مهم است.

مرحله مقعدی در روانشناسی رشد انسان از کودکی تا پیری

مرحله مقعدی از مراحل رشد از کودکی تا بزرگسالی ، از ۱۸ ماهگی تا ۳ سالگی ادامه دارد (البته ممکن است از ۱۲ ماهگی هم شروع شود). در این مرحله کودک از خروج باد معده ، جمع کردن مدفوع و به شدت بیرون ریختن آنها خوشش می آید و لذت می برد. بعضی از کودکان در این مرحله فیکس می شوند مثل کودکانی که والدین آنها خیلی سفت کُهنه می بندند طوری که نمی توانند باده معده را خارج کنند. این کودکان بعدها در بزرگسالی از سکس مقعدی و حتی مدفوع خواری (از انحرافات جنسی ) و… لذت می برند.

مرحله آلتی در مراحل رشد کودک تا بزرگسالی

مرحله آلتی از مراحل رشد از کودکی تا بزرگسالی ، از ۳ تا ۶ سالگی رخ می دهد. در این دوره پسرها متوجه آلت اشان می شوند و می فهمند که لمس اش لذت بخش است. البته در دوره های قبلی هم کمی کودک متوجه می شوند. در مرحله آلتی پسر آلت اش را به نمایش می گذارد یا مثلاً جلوی دخترها ادرار می کند یا… در این مرحله دخترها غمگین می شوند که چرا این آلت را ندارند بنابراین از والدین اشان در این مورد سوال می پرسند. در این دوران در پسران اضطراب اختگی رخ می دهد که نکند آلت اش بیافتد یا بر اثر رقابت با پدرش آلت اش را از دست دهد. بعضی از مردان دچار بیماری واژن دندانه دار می شوند یعنی فکر می کنند که اگر آلت اشان را در واژن زن قرار دهند یک تیغ ، گیوتین و… آن را قطع خواهد کرد. درمان اختلالاتی همچون درمان استرس و اضطراب ، درمان اختلال یادگیری از این سن شروع میشود.
به احتمال زیاد مردان دون ژوئن هم در اصل اضطراب اختگی دارند چون با زنان بسیاری همبستر می شود تا از آنها به اصطلاح تائید بگیرند که او مرد است. مردانی که در این مرحله گیر کردند و فیکس شدند به آلت اشان در سکس می نازند و آن را به رخ زن می کشند. زنی که در این مرحله آلتی فیکس می شود شروع به لِه کردن آقایان می کند اینها معمولاً دیر ازدواج می کنند. این زنان معمولاً فِمِنیسم های دو آتشه می شوند. از ۳ سالگی کودکان متوجه می شوند که والدین خیلی از این ناحیه تناسلی خوششان نمی آید بنابراین آن را مخفی می کنند. قبل از دبستان کنجکاوی های جنسی کودک شروع می شود و برای اینکه ببیند عکس العمل اطرافیانش در این مورد چگونه است دائم دستش را به آلت اش می زند و یا… در این سنین دکتر بازی خیلی رایج است.
برای اینکه والدین کنجکاوی های کودکانه را کاهش دهند یکی از راه حل ها این است که موقعیت کودک عوض شود مثلاً والدین تا می بینند که کودک دستش به آلتش است و یا… به او بگویند که مثلاً بیا میوه بخورد یا کارتون ببیند و… تا کنجکاوی های جنسی اش کمتر و دکتر بازی انجام ندهد. گاهی اوقات یکسری از کنجکاوی ها ، دیگر نامش کنجکاوی نیست و به سن کودک نمی خورد مثلاً اینکه یک کودک ۳ ساله ناحیه واژینال مادرش را لمس یا به زور شلوار کودک همسایه را پائین می کشد یا… که در این حالت یک هیجانی قوی(مثل اضطراب ، پرخاشگری ، عصبانیت و…) که در کودک رخ می دهد باعث این موضوع شده است. در این مورد یک علامت سوال باید برای والدین بوجود بیاید که شاید کودکش مورد سوء استفاده قرار گرفته باشد.

مرحله نهفتگی در مراحل رشد کودک تا بزرگسالی

در مرحله نهفتگی تا بلوغ اتفاقی رخ نمی دهد( ۶ تا ۱۲ سالگی ) ولی معمولاً کنجکاوی جنسی ادامه پیدا می کند. در این سنین که از مراحل رشد از کودکی تا بزرگسالی است کودک در هراس و اضطراب قرار دارد چون نمی داند که ناقص و یا کامل است بنابراین سراغ همجنس می رود و دست به آلت اش می زند. تنها کمتر از ۰/۱ از پسران که در ۶ تا ۱۲ سال با هم همجنس بازی می کنند ممکن است در آینده همجنس گرا شوند. قبلاً فکر می کردند کودک از سنین دبستان تا بلوغ دیگر کاری به مسایل جنسی ندارد ولی مطالعات اخیر نشان داد که از حدود ۱۰ سالگی تخیلات جنسی در پسران و دختران شروع می شود. در همین سنین کودکانی که احساس می کنند با جنسیت خودشان براحتی کنار می آیند معمولاً پیش آگهی جنسی بهتری دارند و احتمال اینکه همجنس گرا شوند بیشتر است. در این سن در صورت وجود بیش فعالی کودک میبایست نسبت به درمان بیش فعالی کودک اقدام کرد.

مرحله بلوغ در روانشناسی رشد انسان از کودکی تا پیری

آخر ۱۲ سالگی ، زمانی است که موهای زِبر زیر بغل و ناحیه شرمگاهی نوک پستان (در دختر و پسر نوک پستان جوانه می زند ) شروع به رشد می کند و دختر و پسر کم کم متوجه جنس مخالف می شوند. معمولاً پسر ۱۲ تا ۲۱ سال بسیار خطرناک است چون میل جنسی اش بسیار بالاست و ممکن است آلتش را در هر جایی بگذارد تا ارضاء شود بنابراین نباید این پسران را با دیگر دختران تنها گذاشت. دختر هم مثل پسر تحت تاثیر هورمون های جنسی قرار می گیرد منتهی انجام دادن یا ندادن عمل جنسی و یا خودارضائی اش به این بستگی دارد که چه تعداد از اطرافیانش تا به حال این کار را انجام داده اند. دوره نوجوانی دوره معنویت و گرایشهای معنوی و یکی از چیزهایی که در این دوره باید شکل بگیرد هویت معنوی است و اینکه خودش را قطره ای از آفرینش بداند. سکس هم باید با معنویت درآمیخته شود وگرنه هرزگی است. نوجوان باید بداند که با هر کسی نباید بخوابد. یکی از کارهایی که والدین باید برای هویت معنوی نوجوان اشان انجام دهند کتاب خواندن ، فیلم دیدن ، مسافرت رفتن ، نگه داری حیوانات و… است. در این مرحله نباید فیلم پورنو و سکسی در دسترس نوجوان قرار بگیرد چون آتش آنها را زیادتر می کند البته پاسخ به پرسش های جنسی ، محبت کردن و… باید به مقدار زیاد انجام گیرد. تمامی مراحل بالا را والدین می توانند در خصوص تربیت کودک و نوجوان خود به کار ببرند.

روش های درمان مشکلات روانشناختی در مراحل رشد در گروه نیک مهر

در کل ۳ روش درمان اصلی برای درمان مشکلات روانشناختی در مراحل رشد از کودکی تا بزرگسالی وجود دارد. این روش ها عبارتند از:

دارو درمانی

این روش توسط روانپزشک و بوسیله دارو انجام می گیرد.

روان درمانی

روانشناس کودک و روانشناس بزرگسال با یکسری تکنیک ها و آموزش ها باعث می شود مشکلات روانشناختی کودک و نوجوان و بزرگسال بهبود پیدا کند. گروه نیک مهر در این بخش از وجود سید مصطفی حسینی ( مدیر گروه روانشناسی و علوم اعصاب نیک مهر ) ، دکتر مریم زادبر ( مسئول فنی گروه نیک مهر ) و سودابه خاکپور ( روانشناس کودک و نوجوان ) استفاده می کند.

ابزارهای نوروساینس

یکی از درمان های جدیدی است که برای درمان مشکلات روانشناختی کودکان و نوجوانان و بزرگسالان به کار می رود و انواع مختلف دارد از جمله نوروفیدبک یا لورتا نوروفیدبک که همگی بدون دارو و عوارض جانبی است. گروه نیک مهر در این بخش از وجود دکتر نیما گنجی ( عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی تهران و بنیانگذار واقعی لورتا نوروفیدبک در ایران ) استفاده می کند.

نویسنده : سید مصطفی حسینی ، مدیر گروه روانشناسی و مرکز نوروفیدبک نیک مهر

لطفاً در زیر نظر خود را در خصوص این مقاله بیان و اگر سوالی دارید مطرح نمائید.

این مطلب را به اشتراک بگذارید

شاید این موارد هم برایتان مفید باشد